وبلاگ
کارسوق چیست
کلمه انگلیسی workshop که در بسیاری از مواقع با همین شکل و لفظ در فارسی (ورکشاپ) استفاده می‌شود دارای یک معادل فارسی با معنی و پسندیده است. کلمه کارسوق معادل کلمه ورکشاپ و دارای اجزای واژگانی یکسانی با کلمه ورکشاپ است ؛ کار به ازای کلمه Work و«سوق» به معنی بازار جایگزین کلمه shop است. کارسوق که در مراکزآموزشی و دانشگاه‌ها با عنوان کارگاه‌های آموزشی هم شناخته می‌شود،در واقع به دوره‌ی آموزشی فشرده و کوتاه‌مدتی اتلاق می‌شود که در آن موضوعات تخصصی مربوط به علوم یا مهارتهای مختلف برای جمع محدودی از افراد که به موضوع کارسوق و بحث و دریافت مهارت پیرامون آن علاقه‌مند هستند ارایه می‌شود. هدف از اجرای کارسوق فراهم کردن فضایی برای طرح پرسش و پاسخ، توفان فکری، تحقیق و شناسایی مشکلات، تبادل نظر و یافتن راه حل است. چند سالی است چنین فضاهای علمی و آموزشی با نام کارسوق، پای خود را از دانشگاه‌ها فراتر گذاشته، وارد مدارس و آموزشگاه‌ها شده و توسط دانشآموزان و مربیان مورد استقبال قرار گرفته‌‌اند.
کارسوق در حوزه دانش آموزی یک روش آموزش شامل ترکیبی از تمرین میدانی، کارتیمی و سخنرانی است. عموما کارسوق‌ها با همراهی گروه‌های کوچکی از دانشآموزان ( معمولا ۵ تا ۴۰ نفر) برگزار می‌شود.
کار سوق یا دوره آموزشی
تفاوت کارسوق و دوره آموزشی در این است که دوره آموزشی روی تمرکز بر تدریس تاکید و کارسوق به طرزی قوی، بر تعامل و ایجاد مشارکت در مباحث و فعالیت‌‌ها تمرکز دارد. شواهد در کشورهای مختلف مثل هلند نشان می‌دهد، تمایل افراد حتی پس از پایان دوره آموزش عمومی و حین اشتغال، به شرکت در کارسوق‌ها نسبت به دوره‌های آموزشی بلند مدت و حتی کوتاه مدت بیشتر است و این میزان نسبت به گذشته در حال افزایش است
انواع کارسوق:
کارسوق‌ها دارای مدل‌ها و انواع مختلفی هستند. به‌طورکل یک کارسوق معمولا دارای یک موضوع است که چندین بخش، جنبه‌های مختلف موضوع مورد نظر را پوشش می‌دهد هر بخش باید یک هدف روشن، یک پیام اصلی و مجموعه‌ای از نکات کلیدی داشته باشد. انواع کارسوق‌های حوزه آموزش را می‌توان به شکل زیر تقسیم‌بندی کرد.
کارسوق‌های معارفه‌ای:
در این نوع کارسوق دانش آموزان با درس‌های کوتاه و مباحث علمی جذاب آشنا می‌شوند و برای به کارگیری مهارت‌ها و یا حل مسایل طرح شده در حین تدریس آن موضوع دعوت می‌شوند. در حین کارگاه آموزشی انواع تمرینات ذهنی و به‌کارگیری مهارت‌ها در زمینه یک موضوع تازه انجام می‌شود
کارسوق ساخت و ساز:
این نوع کارسوق با طرح یک مسئله شروع و با مدلسازی، طراحی و کشیدن نفشه و به‌کارگیری مهارتهای فیزیکی و ابزار برای دست‌یابی به نتیجه پیش می‌رود. سپس مراحل بهینه سازی و تکمیل ساخت و ساز یک پروژه اجرا می‌شود.
کارسوق رقابتی:
در این نوع کارگاه آموزشی چندین محور چالشی برای دانشآموزان طرح می‌شود و حول هر محور دانشآموزان به ایده‌پردازی، ارایه نظریات، نمایش تجربیات و توانمندی‌های آزمایشگاهی و کارگاهی و ارایه راه حل می‌پردازند و در نهایت برگزیدگان هر بخش مشخص می‌شوند و بازخورد مشخصی از تلاش خود دریافت می‌کنند.
کارسوق کنفرانسی:
همیشه اینطور نیست که آموزش از خلال تدریس و گفتن برای دانش‌پذیران حاصل شود گاهی یادگیری از مسیر شنیدن حاصل می‌شود اینجاست که کارسوق‌های کنفرانسی بر اساس مهارت جمع‌آوری داده‌ها از منابع مختلف، مدون کردن اطلاعات و توانایی سخنرانی و دفاع به کمک آموزش می‌آیند.
اهمیت برگزاری کارسوق:
برگزاری کارسوق‌های دانش آموزی علاوه بر توانمندسازی و ایجاد اعتمادبه‌نفس علمی در دانشآموزان، امکان تقویت مهارتهای خاص و تعامل با متخصصان حوزه های مختلف را فراهم می‌کند. کارسوق و کارگاه آموزشی می‌تواند انگیزه‌های علمی و آموزشی زیادی در دانش آموزان ایجاد کند و با کمک به شناسایی استعدادها و تشخیص فرصت‌ها، چالش تصمیم‌گیری و انتخاب شغلی را برای دانش آموزان راحت‌تر و دقیق‌تر نماید.
تمایل روزافزون به برگزاری کارسوق‌های دانش آموزی دارای این نکته قابل توجه است که پویایی آموزشی یک کارسوق کمتر از میان آموزش‌های رسمی حاصل می‌شود و کمتر از خلال برنامه‌های فشرده درسی می‌توان به مشاهده جذابیت دانش‌های مختلف و توسعه مهارت و خلاقیت فردی دست پیدا کرد.
از طرفی با فراگیری شبکه اینترنت و گسترش زیرساخت‌های دیجیتال و نرم‌افزارهای کاربردی آموزشی و تماس جمعی امکان ارایه دانش از طریق فیلم‌ها، صوت‌ها، متن‌ها، تصاویر و اینفوگرافیک‌ها در قالب ” آموزش آنلاین” به وجود آمده است. با وجود این امکانات، شرایط دسترسی به کارسوق‌ها و کارگاه‌های تخصصی آموزشی برای افراد در مناطق دور و نزدیک فراهم شده است و این خود به برابری آموزشی و کشف استعدادها در گوشه کنار کشور کمک می‌کند. آمار جهانی گسترش آموزش‌های آنلاین اهمیت پرداختن این نوع کارگاه‌های آموزشی را نشان می‌دهد.
کارسوق‌های دانش آموزی در ایران
اولین کارسوق دانش‌آموزی در سال ۱۳۷۱ توسط سازمان استعدادهای درخشان در کشور در زمینه «ریاضیات» برگزار شد و در سال‌های بعد کارسوق هایی با موضوعات دیگر مانند فیزیک، شیمی، نجوم، عصب‌شناسی نیز اضافه شد. از سال ۱۳۹۹ عنوان لیزر و فوتونیک نیز به کارسوق‌های برگزار شده توسط این سازمان افزوده شد.
علاوه بر این دانشگاه های مختلف مثل دانشگاه شریف، دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه شهید بهشتی اقدام به برگزرای کارگاه‌های آموزشی دانش آموزی در طول سال می‌نمایند
همچنین در نهادهای مختلف مانند ستادهای توسعه فناوری زیر مجموعه معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، موسسات و مراکز خصوصی زیادی برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای برای برگزاری کارسوق‌های مختلف در سال‌های اخیر داشته‌اند.
به‌طور کل بسیاری از موسسات آموزشی و مدارس بستری مناسب برای گسترش علم و دانش از طریق برگزاری کارسوق‌های آموزشی جذاب به شمار می‌روند.
